Pneumokok, czyli dwoinka zapalenia płuc łac. Streptococcus pneumoniae to Gram dodatnia bakteria występująca fizjologicznie w jamie ustnej, gardle i górnych drogach oddechowych. Do zakażenia dochodzi drogą kropelkową podczas kichania, kasłania.

Bakteria ta powoduje między innymi zapalenia:

• zatok obocznych nosa,
• ucha środkowego,
• spojówek,
• pozaszpitalne zapalenie płuc.

W sprzyjających warunkach bakteria ta przedostaje się do krwi i rozsiewa po organizmie, a zakażeniu może ulec każdy nadrząd i układ.

Wśród najcięższych inwazyjnych chorób pneumokokowych ( IchP) wyróżniamy:

• sepsa (posocznica),
• krwiopochodne zapalenie płuc,
• zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych,
• zapalenie wsierdzia,
• zapalenie stawów, kości, szpiku.

Zakażenia pneumokokami dotyczą każdej grupy wiekowej. Szczególnie narażone są dzieci do 2-go r.ż. i osoby powyżej 65 r.ż. Ciężki przebieg choroby, zdecydowanie częściej, obserwuję się u osób z chorobami przewlekłymi np. płuc, serca, nerek, a także z dodatkowymi czynnikami obniżającymi odporność, np. po usunięciu śledziony, palących papierosy, i inne.

Szczepienia są najskuteczniejszą bronią w walce z chorobami zakaźnymi. Pozwoliły opanować między innymi błonicę, krztusiec, polio, tężec, odrę, świnkę i różyczkę.

Choroby wywoływane przez pneumokoki to kolejny ważny punkt na mapie szczepień.

• Pierwszą szczepionkę przeciw pneumokokom opracowano w 1985 r.
• W 2017 r. do kalendarza szczepień obowiązkowych wprowadzono szczepienie dla dzieci urodzonych po 31.12.2016 roku.
• Od 1 września 2023 roku 13-walentna szczepionka przeciw pneumokokom (PCV13) znalazła się na liści bezpłatnych leków dla seniorów w wieku ≥65 lat.

Samorządy pomagają w zapobieganiu tym strasznym chorobom organizując programy zdrowotne. W 2024r. rozpoczął się regionalny program profilaktyki zdrowotnej pod tytułem „Program profilaktyki zakażeń pneumokokowych dla osób dorosłych z województwa kujawsko-pomorskiego”.